آژانس فضایی آمریکا، ناسا (NASA)، به تازگی نقشه‌ای شگفت‌انگیز از ۴هزار سیاره فراخورشیدی شناخته‌شده منتشر کرده و روند کشف آن‌ها را در قالب ویدئویی از سال ۱۹۹۱ تاکنون نشان داده است.
شاید عجیب به نظر برسد اما تا سال‌ها پیش هیچ شواهدی مبنی بر وجود سیاره‌های خارج از منظومه شمسی تحت عنوان «سیاره‌های فراخورشیدی» در دست نبود. نخستین سیاره فراخورشیدی در سال ۱۹۹۲ کشف شد و در سال‌های پس از آن، به تدریج تعداد بیشتری از این جهان‌های دوردست به فهرست سیاره‌های فراخورشیدی شناخته شده اضافه شد.
سیاره‌های فراخورشیدی نه تنها از لحاظ چرخش به دور ستاره‌ای متفاوت جلب توجه می‌کنند؛ بلکه به لحاظ داشتن ظرفیت حیات نیز از اهمیت برخوردار هستند. تنها در یک دهه گذشته، به کمک تلسکوپ فضایی تازه بازنشسته شده کپلر (Kepler) تعداد کشف این سیار‌ه‌ها گسترش یافت؛ به نحوی که تا ماه ژوئن سال جاری، تعداد ۴ هزار سیاره فراخورشیدی شناسایی شد.
کشف این تعداد سیاره فراخورشیدی در چنین بازه زمانی کوتاهی بدون شک دستاورد بزرگی به‌شمار می‌آید. اکنون ناسا برای نشان دادن بهتر این پیشرفت خیره کننده در نگاهمان از کیهان، یک تصویرسازی ویدئویی را منتشر کرده که به واسطه داده‌های به دست آمده از پروژه علمی «سیستم سَوندس» (System Sounds) ساخته شده است. نقشه به تصویر کشیده شده در ویدئو نشان می‌دهد که تمامی سیاره‌های فراخورشیدی شناخته‌شده تاکنون، چه زمانی و کجا در آسمان شب کشف شده‌اند. با تماشای این ویدئو به‌وضوح می‌توان دریافت که چگونه سرعت یافته‌ها با آغاز مأموریت کپلر در سال ۲۰۱۰ افزایش یافت.
تلسکوپ فضایی کپلر
کپلر در سال ۲۰۱۸ به خواب ابدی فرو رفت؛ اما میراث آن با دیگر رصدخانه‌هایی نظیر ماهواره نقشه‌بردار فراخورشیدی گذران (TESS) همچنان درحال تداوم است. این تلسکوپ فضایی ساخت ناسا هم‌اکنون در نخستین سال فعالیتش، بیش از ۷۰۰ سیاره‌ی فراخورشیدی جدید را کشف کرده است.
در مرحله بعد، ماهواره اروپایی شناسایی سیارات فراخورشیدی (CHEOPS) برای ارسال به فضا در اواخر سال جاری برنامه‌ریزی شده و تلسکوپ فضایی جیمز وب (James Webb) ناسا نیز قرار است در سال ۲۰۲۱ زمین را به مقصد فضا ترک کند. متأسفانه روند توسعه و تکمیل این تلسکوپ با تأخیرهای زیادی مواجه شده است. کاربرد ماموریت هر دو تلسکوپ فضایی یادشده، فراتر از رؤیت سیارات فراخورشیدی خواهد بود؛ بدین نحو که علاوه بر شناسایی جهان‌های دوردست، می‌توانند دریابند که آیا شرایط موجود روی سطح آن‌ها برای پشتیبانی از حیات مناسب خواهد بود یا خیر.
نقشه مذکور را می‌توانید در ویدئوی زیر مشاهده کنید: