ایستگاه فضایی بین‌المللی یا ISS (سرواژه International Space Station) شامگاه سه‌شنبه ۱۹آذر۱۳۹۸ از فراز کشورمان عبور می‌کند و بسیار درخشان دیده می‌شود. درخشندگی ایستگاه فضایی بین‌المللی در این گذر به‌اندازه درخشندگی سیاره زهره می‌رسد که بسیار پرنور خواهد بود. زمان شروع گذر این ایستگاه از فراز تهران ساعت ۱۷:۵۱ خواهد بود و به مدت ۳ دقیقه طول می‌کشد. این گذر از همه نقاط کشور قابل‌مشاهده است اما زمان آن در هر نقطه متفاوت خواهد بود. می‌توانید با توضیحات ادامه مطلب از چگونگی مطلع شدن از زمان دقیق عبور ایستگاه فضایی از بالای سرتان آگاه شوید. اگر قصد رصد دارید باید توجهداشته باشید از آنجایی که گذر ایستگاه فضایی بین‌المللی فقط چند دقیقه به طول می‌انجامد تعیین زمان دقیق آن برای محل خودتان بسیار مهم است.
ایستگاه فضایی بین‌المللی چیست و چرا درخشان دیده می‌شود؟
ایستگاه فضایی بین‌المللی محلی برای اقامت فضانوردان و انجام آزمایش‌های گوناگون در مدار زمین است که با مشارکت سازمان‌های فضایی چندین کشور ساخته شده و در مداری تقریباً دایره‌ای به ارتفاع حدود ۴۰۰ کیلومتر از سطح زمین حدوداً هر ۹۰ دقیقه یک‌بار دور آن می‌چرخد. مدار گردش این ایستگاه حدود ۵۱ درجه با استوای زمین زاویه دارد و ترکیب چرخش آن با گردش زمین به دور خود باعث می‌شود که در زمان‌های گوناگونی از فراز مناطق مختلف زمین عبور نماید. ابعاد این ایستگاه تقریباً به‌اندازه یک استادیوم فوتبال است؛ البته قسمتی که فضانوردان در آن سکونت دارند بسیار کوچک‌تر است. معمولاً شش فضانورد در این ایستگاه حضور دارند که مدت اقامت هر کدام چند ماه است و سپس با فضانوردان جدیدی جایگزین می‌شوند.
ایستگاه فضایی بین‌المللی برای تأمین برق خود صفحه‌های خورشیدی بسیار بزرگی دارد که وقتی نور خورشید بر آن‌ها بتابد بخشی از آن بازتاب پیدا می‌کند. درخشش ایجادشده توسط این ایستگاه، حاصل همین بازتاب نور خورشید از صفحه‌های خورشیدی آن است. در مواقعی که ایستگاه فضایی بین‌المللی از فراز منطقه‌ای عبور می‌کند رؤیت‌پذیری و مقدار و مدت درخشندگی آن بستگی به موقعیت خورشید دارد. گاهی عبور در روز اتفاق می‌افتد و اصلاً نمی‌توان آن را دید. هنگامی که ایستگاه در شب عبور می‌کند شدت روشنایی آن بسته به موقعیت خورشید متفاوت خواهد بود و گاه بسیار درخشان‌تر از زمان‌های دیگر دیده می‌شود. زمانی هم که گذر آن کمی بعد از غروب یا پیش از طلوع خورشید باشد ایستگاه در تمام مدت حضور در آسمان بالای سرمان درخشان دیده می‌شود. اما اگر گذر در ساعات دیگر شب رخ دهد فقط هنگام طی کردن بخشی از مسیر در آسمان روشن دیده می‌شود و سپس به‌دلیل وارد شدن به سایه زمین دیگر قابل مشاهده نیست.
چگونه از زمان گذرهای ایستگاه فضایی بین‌المللی بر فراز محل سکونتمان مطلع شویم؟
یک راه آسان برای آنکه زمان دقیق عبور ایستگاه فضایی بین‌المللی از منطقه خودتان را پیدا کنید استفاده از وبگاه هونز-اباو (Heavens-above) است. این وبگاه اطلاعات جامعی برای زمان عبور ماهواره‌ها از همه نقاط جهان را در اختیار قرار می‌دهد. برای استفاده از وبگاه ابتدا باید مختصات یعنی طول و عرض جغرافیایی محل سکونت خودتان را با کلیک بر قسمت محل (Location) در قسمت بالا سمت راست صفحه تنظیم کنید. پس‌ازآن، در منوی صفحه اصلی وبگاه روی گزینه پیش‌بینی‌های عبور ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) برای ده روز آینده کلیک نمایید. به‌این‌ترتیب زمان‌های گذر و مقدار درخشندگی ایستگاه هنگام عبور و همچنین جهت ورود و خروج آن در آسمان بالای سر شما نمایش داده خواهد شد.
با کلیک روی هر کدام از این گذرها می‌توانید مسیر حرکت ایستگاه در آسمان را نیز مشاهده نمایید. برای مثال تصویر زیر که از همان وبگاه گرفته شده مسیر حرکت ایستگاه فضایی بین‌المللی در تهران را برای گذر روز سه‌شنبه نشان می‌دهد.
